علائم کمبود آهن می توانند شامل خستگی، کمبود انرژی و تنگی نفس باشد. در صورتی که این بیماری بدون درمان رها شود، احتمال ابتلای فرد به بیماری های قلبی و ریوی بیشتر می شود. از این رو، شناسایی تمام علائم ضروری است. تیرگی پوست در اثر کمبود آهن نیز بسیار شایع است.
خستگی مداوم، تنگی نفس، ضربان غیرطبیعی قلب، گیجی، سردرد مداوم، خشکی موها، بی قراری پاها، اضطراب و ضعف سیستم ایمنی، از علائم کمبود آهن به شمار می روند. کمبود آهن می‌تواند سلامت پوست را نیز تحت تاثیر قرار دهد.
عوارض کمبود آهن بر پوست
یکی از مهم‌ترین عوارض کمبود ماده معدنی آهن در بدن، خرابی پوست است.
افرادی که چهره آنها زرد و تیره است، باید تلاش کنند مواد غذایی استفاده کنند که دارای آهن بیشتری باشد.
با توجه به اینکه آهن در بدن در داخل سلول‌ها و در سوخت و ساز متابولیکی نقش بسیار مهمی دارد، این ماده معدنی در تشکیل هسته گلبول‌های قرمز هم نقش زیادی دارد و به این دلیل، کمبود آن سبب کم خونی می‌شود.
محل تشکیل گلبول‌های قرمز، مغز استخوان است و آهن موجود در غذاها سبب افزایش تشکیل این گلبول‌ها می‌شود. آهن در تمام اعمال متابولیکی، سوخت و سازها و همچنین تشکیل سلول‌ها از دوران جنینی تا پایان عمر، نقش بسیار مهم و حیاتی دارد.
اختلال در یادگیری، خستگی، ریزش مو و… از دیگر عوارض کمبود این ماده معدنی است. کمبود آهن سبب می شود که اکسیژن گیری گلبول ها دچار مشکل شود و هنگامی که اکسیژن کمتری به مغز می رسد، مغز خسته و فراموشکار می شود.
علائم پوستی کم خونی ناشی از فقر آهن
- رنگ پریدگی پوست، چین های کف دست و ملتحمه چشم
- گلوسیت آتروفیک: از دست رفتن برجستگی های زبانی یا صاف و براق شدن زبان
- زخم دهان و گوشه لب: ترک های دردناکی هستند که در گوشه لب پدیدار می شوند
- اختلالات ناخن از جمله قاشقی شدن آن ها
- خشکی پوست و خارش بیمارگونه
- خشکی و شکنندگی موها
کم خونی و مشکلات پوستی
کم خونی ها انواع متفاوت و عوامل مختلفی دارند؛ با این حال همه اثر یکسانی بر بدن داشته و در آن ها تعداد گلبول های قرمز خون به طرز غیر طبیعی کاهش می یابد. گلبول های قرمز خون وظیفه حمل اکسیژن به سراسر بدن را بر عهده دارند. برخی انواع کم خونی ها می توانند سبب ایجاد راش یا ناهنجاری های پوستی شوند.
گاهی اوقات، راشی که همراه با کم خونی نمایان می شود می تواند در اثر خود این بیماری باشد، بنابراین کمبود آهن و خارش پوست کاملاً با یکدیگر ارتباط دارند. در موارد دیگر، راش می تواند عارضه درمان کم خونی باشد. در ادامه ارتباط کم خونی و جوش صورت را بررسی خواهیم کرد.
کمبود آهن و جوش صورت
آیا ممکن است کم خونی و جوش صورت مرتبط باشند؟ ارتباط بین کم خونی، آهن کم و آکنه ثابت نشده است. چند مطالعه ارتباط اندکی را نشان داده است. با این حال، دانشمندان معتقدند که کم خونی علت اصلی آکنه نیست.
کم خونی و تیرگی پوست
ظواهر نشان می دهد که تیرگی پوست که اصطلاحاً هایپرپیگمنتیشن نیز گفته می‌شود، می تواند در نتیجه کم خونی، فقر آهن و کمبود ویتامین B12 رخ دهد.
درمان فقر آهن
افراد باید جهت پیشگیری از خطر کمبود آهن، مواد غذایی غنی از آهن به رژیم غذایی خود اضافه کنند.
انواع مواد غذایی حاوی مقادیری از این ماده معدنی هستند. آهن موجود در موادی مانند گوشت قرمز، دل، جگر، کله و پاچه، زبان و مغز به شکل دو ظرفیتی است که به راحتی جذب می‌شود و هیچ گونه تداخلی با مواد مغذی دیگر ندارد.
این ماده معدنی در بعضی از مواد گیاهی یافت می‌شود، آهن در حبوبات بویژه عدس به وفور وجود دارد و همچنین در برخی سبزیجات نظیر اسفناج، کاهو و کلم نیز این ماده وجود دارد. البته آهن موجود در این مواد و همچنین آهن موجود در مغزهای خوراکی نظیر پسته به صورت سه ظرفیتی بوده که به سادگی قابل جذب نیستند و می‌توانند با مواد مغذی دیگر تداخل داشته باشند.
نان کامل، حبوبات، سبزی تازه، گوشت، تخم مرغ، جگر، قلوه، بادام زمینی، انجیر، کلم، چغندر، عدس، موز، گیلاس، پیاز، سیب و… شامل مقدار زیادی از ماده معدنی آهن هستند.
