کمبود آهن در بین افراد جامعه ما (به ویژه زنان و دختران) علل گوناگونی دارد که مهمترین آن، عدم داشتن تغذیه ای صحیح است . افراد به دلیل مصرف غذای حاوی آهن، خود را مصون از عوارض کمبود این ماده معدنی می دانند. اما به دلیل ناآگاهی یا مصرف نادرست، اثر آهن خنثی می شود.
آهن یک ماده معدنی مهم است که برای کارکرد صحیح هموگلوبین، یک پروتئین موردنیاز برای انتقال اکسیژن در خون، حیاتی است. کمبود آهن در خون می تواند باعث به وجود آمدن طیف وسیعی از مشکلات جدی، از جمله آنمی ناشی از فقر آهن شود. در ادامه فواید قرص آهن را توضیح می دهیم.
در گروه های سنی مختلف، مصرف روزانه آهن متفاوت است. اما زنان باردار به آهن بیشتری نیاز دارند. همچنین فقر آهن در بین زنان ورزشکار بسیار متداول می باشد. غلات غنی شده و خوراک های کنسروی از بهترین منابع هستند. زیاده روی در آهن می تواند خطر ابتلاء به دیابت و سرطان کبد را افزایش دهد.
نشانه های فقر آهن
- سرگیجه و سردرد
- خستگی و ضعف
- رنگ پریدگی
- سوزن سوزن شدن دست و پا
- حالت تهوع
- تنگی نفس
- تپش قلب
- درد و تورم زبان و دهان
میزان مصرف قرص آهن
نوزادان
۰ الی ۶ ماهه: ۰.۲۷ میلی گرم
۷ الی ۱۲ ماهه: ۱۱ میلی گرم
کودکان
یک الی سه ساله: ۷ میلی گرم
چهار الی هشت ساله: ۱۰ میلی گرم
مردان
۹ الی ۱۳ ساله: ۸ میلی گرم
۱۴ الی ۱۸ ساله: ۱۱ میلی گرم
۱۹ سال و بیشتر:۸ میلی گرم
زنان
۹ الی ۱۳ ساله:۸ میلی گرم
۱۴ الی ۱۸ ساله: ۱۵ میلی گرم
۱۹ تا ۵۰ ساله: ۱۸ میلی گرم
۵۱ به بالا: ۸ میلی گرم
دوران بارداری:۲۷ میلی گرم
زمان مصرف قرص آهن
توصیه می شود در آخر شب و قبل از خواب قرص آهن مصرف شود تا عوارض ناشی از آن کاهش یابد. ویتامین C جذب آهن را افزایش می‌دهد. بنابراین پیشنهاد می شود به همراه آهن، ویتامین C مصرف کنید.
سعی کنید پس از مصرف قرص آهن، حداقل تا یک ساعت از نوشیدن چای و نوشابه خودداری کنید.
عوارض کمبود آهن
همانطور که می‌دانید، آهن وظبفه ی انتقال اکسیژن مورد نیاز به عضلات و مغز را بر عهده دارد و برای عملکرد ذهنی و فیزیکی ضروری می باشد. کمبود سطح آهن باعث افزایش تحریک پذیری و کاهش استقامت و تمرکز می شود.
عوارض قرص آهن
مصرف خودسرانه آهن باعث ایجاد مشکلاتی همچون نارسایی کبد و تیرگی پوست شده و به علت رسوب آهن در خون، ممکن در مواردی مشکلات مغزی و عصبی به وجود آورد.
مصرف بیش از حد آهن، منجر به خطرات جبران ناپذیری می شود؛ مانند نقص عضو، کما، تشنج و حتی مرگ. آهن نقش کلیدی در استرس اکسیداتیو و آسیب‌های پوستی دارد. مصرف اضافی آهن می‌تواند باعث تشکیل رسوب آهن در پوست شود. از جمله عوارض قرص آهن، آسیب به معده و کبد است. جهت درمان کم خونی، بهتر از خوراکی های رفع کم خونی استفاده کنیم نه داروهای شیمیایی و پرعارضه.
استفاده از سبوس برنج یا سبوس گندم در غذا به رفع کم خونی کمک می کند. استفاده از شیره انگور (روزی 4 تا 5 بار) یا مصرف سرکه شیره و رژیم سیب و عسل نیز در رفع کم خونی مؤثرند.
منابع غذایی دارای آهن
لوبیای سفید پخته شده، شکلات تلخ ۴۵ تا ۶۹ درصد، غلات غنی شده با آهن، اسفناج پخته شده، جگر گوساله، بادام زمینی و تخم مرغ.
