زایمان طبیعی یک امر فیزیولوژیک است که مادر باردار به‌صورت طبیعی و با فعالیت‌های منظمی که در دوران بارداری خود دارد، می‌تواند زایمان خوبی داشته باشد. اما درد زایمان طبیعی برای همۀ زنان نگران‌کننده است، به همین دلیل مادران باردار برای انتخاب نوع زایمان تردید دارند و درک مراحل اولیه از این نوع زایمان، برای همۀ زنان مهم است. زایمان طبیعی یک روش کاملاً ایمن و بدون ایجاد عارضه خاص برای مادر و نوزاد می باشد.
مراحل انجام زایمان طبیعی
زایمان طبیعی به سه مرحله تقسیم می‌شود:
مرحله اول
- دردهای ابتدائی
دهانه رحم نازک شده و دردهای مادر شروع می‌شود، اما برای مادر این درد نسبت به مراحل بعدی که خواهد داشت قابل تحمل‌تر است، زیرا دهانۀ رحم به آرامی باز می‌شود.
- دردهای فعال
در این فاز سرویکس باز می شود و فاصله بین انقباضات کمتر می شود، اما شدت انقباضات شدیدتر خواهد شد. تکنیک های تنفس و آرامش بخش در این فاز می تواند در افزایش راحتی و آرامش مادر کمک زیادی کند.
- مرحلۀ انتقالی
این مرحله زمانی‌ست که دهانۀ رحم از ۸ تا ۱۰ سانتی‌متر باز می‌شود که بیشترین درد را مادر در این زمان احساس می‌کند. این زمان طولانی نیست (۲۰ تا ۹۰ دقیقه)، که در این زمان جنین به روده مادر فشار می‌آورد و مادر باردار آمادۀ زایمان است.
مرحله دوم
در این مرحله، رحم نوزاد را به بیرون می راند تا از کانال واژن خارج شود. همزمان با انقباضات سر نوزاد بین پاهای مادر احساس می شود. با قرار گیری نوزاد در کانال واژن، معمولاً پزشک متخصص از مادر می خواهد تا کمی زور بزند تا نوزاد به آرامی خارج شود. این کار احتمال پارگی بیش از حد را کاهش می دهد. این مرحله در خانم هایی که بار اول زایمان می کنند، ممکن است ساعت ها به طول انجامد.
مرحله سوم
این مرحله مربوط به خروج نوزاد و جفت است. بعد از به دنیا آمدن نوزاد، جفت از دیواره رحم جدا شده و از واژن خارج می‌شود. مدت زمانی که جفت خارج می‌شود بین ۵ تا ۳۰ دقیقه است.
برای مادرانی که برای بار اول باردار می‌شوند و قصد انجام زایمان طبیعی دارند، زایمان آنها ۱۲ تا ۱۶ ساعت طول می‌کشد تا دهانۀ رحم کاملاً باز شود، اما مادرانی که برای بار دوم زایمان را انجام می‌دهند ۵ تا ۶ ساعت زمان خواهد برد. میزان باز شدن دهانۀ رحم را پزشک در هنگام درد مادر مورد بررسی قرار می‌دهد تا زمان زایمان مشخص شود.
فواید زایمان طبیعی
- زایمان طبیعی روندی طبیعی‌ست که سیستم بدنی مادر در این زایمان دستکاری نشده و نوزاد از کانال طبیعی خارج می‌شود، به همین دلیل برای مادر و نوزاد بهتر است.
- زایمان به روش طبیعی به جنین این امکان را می‌دهد که در روزهای پایانی بیشترین رشد سلول‌های مغزی، سیستم تنفسی و کبد را داشته و رشد خود را به خوبی تکمیل کرده باشد.
- کودک در زایمان طبیعی، باکتری‌های مفید را دریافت می‌کند.
- شیردهی سریع‌تر و موفق‌تری نسبت به مادرانی که سزارین انجام می‌دهند، خواهید داشت.
- عارضه‌های زایمانی به مراتب کمتری از کسانی که سزارین انجام می‌دهند، تجربه خواهید کرد.
- به‌طور کلی از خطرات و عارضه‌های جراحی در امان می‌مانید.
عوارض احتمالی
انجام زایمان به هر روشی که باشد، ممکن است عوارض کوتاه مدت و بلند مدتی به همراه داشته باشد؛ اما در زایمان طبیعی این عوارض خیلی زودتر از زایمان سزارین برطرف می‌گردد. عوارض کوتاه مدت مثل درد شدید، انقباض‌های رحم و فشار‌خون بالا است.
افتادگی رحم و مثانه یا حتی تشدید هموروئید از عوارض آن نیست؛ بلکه این بیماری‌ها مربوط به دوران بارداری در اثر بارداری‌های پی‌درپی یا ورزش نکردن است.
