از بیماری های رایج در زنان بیماری آندومتریوز می باشد. بافت اندومتریال یا همان بافت مخاط رحم شامل غده، گلبول های خون و بافت های همبند است و معمولاً درون رحم رشد می کند تا رحم را آماده برای تخمک گذاری نماید. این بافت به صورت طبیعی در داخل حفره رحم وجود داشته و به صورت ماهیانه دچار تغییرات قاعدگی می شود. تا زمانی که اندومتر در داخل حفره رحم قرار دارد، همه چیز طبیعی است. اما مشکل زمانی ایجاد می شود که این بافت به قسمت های دیگر بدن مانند داخل لگن سرک کشیده و به طور نابجا در این بخش قرار می گیرد. این بافت ها در داخل لگن دچار التهاب، خونریزی و چسبندگی داخل لگن شده و همچنین موجب به وجود آمدن کیست های شکلاتی مکرر در تخمدان خواهند شد.
آندومتریوز
مکان هایی که ممکن است درگیر بیماری آندومتریوز شوند، اجزای داخل لگن می باشند. تخمدان ها و عضله های رحم، مهمترین قسمت هایی هستند که از هجوم این بافت در امان نیستند. اندومتر اگر داخل تخمدان تشکیل شود، کیستی به نام اندومتریوما را می سازد و اگر در داخل عضله رحم یا همان میومتر باشد، اندومتریوزیس شکل می گیرد.
به طور معمول، در طی قاعدگی این بافت فرو می ریزد؛ اما بافتی که در جای دیگری رشد کرده باشد، قادر به انجام این کار نیست و منجر به بروز علائم جسمی زیادی از جمله درد می شود. هرچه این بافت ها بزرگتر شوند، بیشتر بر عملکرد بدن تأثیر می گذارند. برای مثال ممکن است لوله های رحم را مسدود کنند.
علائم آندومتریوز
- درد لگن، از اولین و بارزترین علائم بیماری آندومتریوز است. درد لگن و گرفتگی عضلات، ممکن است قبل از عادت ماهیانه شروع شده و چندین روز بعد از عادت ماهیانه ادامه یابد.
- داشتن عادت ماهیانه دردناک
- درد هنگام مقاربت جنسی
- خونریزی شدید قاعدگی
- مشاهده خون در مدفوع یا ادرار
- نازایی در زنان
- خستگی
عوامل ابتلا به آندومتریوز
ممکن است مقداری از خون قاعدگی زمانی که از دهانه رحم دفع می شود، مجدداً از طریق لوله ها وارد شکم شود. به دلایل مختلفی این خون قاعدگی که شامل پوسته های داخل رحم می باشد، در آن قسمت نشا می کند و از تخمدان، سفاق و لوله رحمی تغذیه کرده و زنده می ماند.
طبق نظریه دیگری، سلول هایی که در دوران جنینی قابلیت تبدیل به بافت های مختلف را دارند، به علت عوامل شناخته نشده، داخل حفره لگن تغییر ماهیت داده و تبدیل به سلول های اندومتری می شوند و تظاهرات بالینی اندومتریوز را ایجاد کنند.
عوامل تاثیرگذار در ابتلا به اندومتریوز
- این بیماری بیشتر در افرادی با رده سنی سی تا 40 سال و افرادی که باردار نشده اند مشاهده می شود
- مبتلا شدن یکی از افراد خانواده یا حتی نزدیکان به این بیماری
- نداشتن فعالیت های ورزشی
- داشتن خونریزی زیاد در عادت ماهانه یعنی بیشتر از 7 روز
- مبتلا بودن به سرطان تخمدان و سرطان سینه
- داشتن آلرژی
درمان آندومتریوز
هورمون ها: درمان می تواند شامل هورمون درمانی مانند قرص های ضد بارداری، هورمون آزادکننده گونادوتروپین و موارد دیگر باشد.
جراحی: اگر به بیماری آندومتریوز مبتلا هستید و قصد دارید باردار شوید، برای برداشتن آندومتریوز در شرایطی که رحم و تخمدانتان سالم بمانند، جراحی روش مفیدی است.
داروهای مسکن: شامل داروهای ضدالتهاب غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن یا مسکن های قوی تر با تجویز پزشک.