بارداری و فرزند آوری یکی از اتفاقات زیبا و البته پر مشقت برای خانمهاست. حال آن که بنا به دلایل متعددی، برای برخی از مادران به گونه ی ناخوشایند دیگری رقم می خورد. در ادامه با بارداری خارج از رحمی که در طی آن روند بارداری به صورت کلی طبیعی نبوده و به شکل مغایر با آن پیش رفته است، آشنا می شوید.
بارداری خارج از رحم چیست؟
در صورتی که تخمك لقاح يافته به غیر از جداره داخلی رحم مستقر شود و رشد کند، بارداری خارج از رحم شکل می گیرد. این نوع بارداری معمولا در لوله رحمی اتفاق می افتد که تخمک ها را از تخمدان ها به رحم منتقل می کند. این نوع حاملگی، بارداری رحمی یا لوله ای گفته می شود. لوله های رحم درواقع تخمدان ها را به رحم متصل می کنند. اگر تخمک در آن ها گیر کند، به نوزاد تبدیل نمی شود و در صورت ادامه بارداری، ممکن است سلامتی شما در معرض خطر قرار گیرد.
بارداری خارج رحمی به طور طبیعی پیش نمی رود. تخمک بارور شده نمی تواند زنده بماند و در صورت عدم درمان، بافت در حال رشد ممکن است باعث خونریزی خطرناک شود.
علائم بروز حاملگی خارج از رحم
ممکن است در ابتدا هیچ علامتی مشاهده نکنید. در صورتی که حاملگی خارج از رحم در جایی به غیر از لوله های فالوپ رخ داده باشد، امکان دارد این علائم تا قبل از اينكه سونوگرافي سه ماهه اول بارداري انجام شود، تشخيص داده نشود.
در افراد مختلف علائم متفاوت می باشد که معمولا به محل قرارگیری تخم بستگی دارد. بارداری خارج رحمی در مراحل اولیه و با علائم کمتر باید مشخص شود تا از خطر پارگي لوله و خونريزي شديد جلوگيري بعمل آيد.
در صورت مشاهده هر یک از نشانه ها با پزشک مشورت نمایید:
- درد يا گرفتگي در ناحيه لگن كه معمولاً به صورت درد ناگهاني، ثابت و شديد بروز مي كند.
- احساس درد در یکی از طرفین شکم
- حالت تهوع و استفراغ در هنگام دردهاي شكمي و لگن
- فشار خون پایین
- خونریزی واژینال مداوم يا منقطع یا لکه بینی قهوه اي ( ممكن است با خونريزي قاعدگي اشتباه شود، به خصوص اگر انتظار بارداري وجود نداشته باشد.)
- ضعف، گيجي، احساس غش به دليل پاره شدن لوله های فالوپ كه خونریزی شدید و متعاقباً شوك و بی هوشی را به دنبال خواهد داشت.
علائم عدم درمان
در صورتی که بارداري خارج رحمي دیر تشخیص داده شود و درمان نشود، اصلی ترین خطر پارگی لوله است که باعث خونریزی داخلی می شود. زیرا با بزرگ شدن جنین و رشد سلولی ممکن است لوله های رحمی پاره شود. متأسفانه در چنين حالتي، امکان آسيب جدي يا از دست دادن كامل لوله یا عدم توانایی در عملکرد درست آنها در آینده وجود دارد.
درمان بارداری خارج از رحم
با توجه به شرایط فیزیکی هر فرد روش های درمانی متعددی وجود دارد. هر پزشک با توجه به آن بهترین گزینه را انتخاب می کند.
درمان دارویی
اگر جنین کوچک باشد و بارداری خارج از رحم باشداز درمان دارویی می توان بهره برد. درمان غير جراحي يك بارداري خارج رحمي و بدون پارگي، استفاده از نوعي داروي ضد سرطان به نام متوتركسات (Methotrexate) است كه درون مجرای فالوپ تزریق میشود و مولکول های آن، باعث توقف رشد سلولی تخمک می شود و سلول های موجود را از بین میبرد. در این روش، فرد میتواند چند ماه بعد از این درمان باردار شود.
درمان جراحی
اگر جنین خیلی بزرگ نشده باشد و وضعیت مادر خوب باشد و به لوله های رحمی آسیب وارد کند، مي توان از جراحي لاپاروسكوپي نيز براي خارج كردن آن استفاده كرد. در این روش داخل لگن را با دوربین بسیار کوچکی مشاهده و جراحي نيز با لوازم بسيار ريز و دقيق انجام مي شود. بنابراین در بیشتر موارد، معمولاً قدرت باروری حفظ میشود.