در سراسر دنیا انواع روش های زایمان وجود دارد. در کشور ایران زایمان طبیعی، زایمان سزارین و زایمان در آب جزء شایع ترین زایمان ها می باشد. البته باید گفت با پیشرفت علم و تکنولوژی، روش های مختلفی وجود دارد که در کاهش درد در زایمان طبیعی بسیار مؤثر است. اینکه چه نوع زایمانی را انتخاب می کنید بسیار مهم و پر اهمیت است؛ اما اینکه انجام زایمان خود را به دست چه کسی می می سپارید بسیار مهم تراست، چرا که همه این موارد برای داشتن یک زایمان موفق و سالم، بستگی به متخصصی دارد که به اومراجعه می کنید.
انواع روش های زایمان
درد در زایمان طبیعی یک درد جسمانی می باشد که یک فرایند فیزیولوژیک به شمار می آید. اغلب بانوان برای رهایی از این درد، زایمان سزارین را جایگزین می کنند. انجام زایمان سزارین دارای عوارض بسیاری می باشد و فقط درصورتی که مادر و جنین در معرض خطر جدی باشند از این روش استفاده می شود.
زایمان طبیعی
انتخاب روش زایمان طبیعی می تواند نمونه مناسب و خوبی برای مادران باشد . این زایمان فواید بسیاری برای مادر و نوزاد به همراه دارد. مانند:
- ارتباط بین مادر و جنین بسیار سریع تر رخ می دهد.
- در زایمان طبیعی مادر هوشیاری کامل دارد و در تمام مراحل زایمان می تواند مشارکت داشته باشد، این ویژگی منجر به سلامت روانی در مادر می شود.
- میزان خونی که مادران در زایمان طبیعی از دست می دهند نسبت به سایر روش ها کمتر است.
- بهبود مادر در زایمان طبیعی با سرعت بیشتری همراه است.
- ابتلا به عفونت در این روش به طور مشخصی کاهش می یابد.
- طبق تحقیقات صورت گرفته ، کودکانی که از طریق زایمان طبیعی به دنیا می آیند مشکلات تنفسی کمتری دارند.
زایمان طبیعی در آب
یکی از روش های جدید در زایمان طبیعی، زایمان در آب می باشد. در این روش ترس مادر بسیار کمتر است و تجربه بسیار خوبی از زایمان برای مادر باقی می ماند. این روش به دو صورت انجام پذیر است:
در روش اول، هنگامی که مادر درد زایمان دارد داخل آب قرار می گیرد و در روش دوم هنگام درد مادر خارج از آب قرار گرفته و تنها در زمان زایمان داخل آب می باشد. این نوع زایمان در بسیاری از کشور های پیشرفته طرفداران بسیاری پیدا کرده است.
چند نکته مهم در زایمان طبیعی در آب
- درد مادر هنگام زایمان کاهش می یابد.
- استرس در این روش نسبت به سایر روش ها بسیار کمتر می باشد.
- به دلیل کاهش فشار در آب، فشار وارد شده بر ماهیچه ها بسیار کاهش می یابد.
زایمان سزارین
یکی از انواع روش های زایمان، انجام زایمان سزارین است که حدود 10 درصد از زایمان ها در کل جهان را شامل می شود . انجام این زایمان در ایران به نسبت سایر کشور ها بیشتر می باشد.
گاهی به علت وجود برخی مشکلات در طی دوران بارداری، متخصص زنان انتخاب روش زایمان سزارین را برای مادران بسیار مناسب می داند. این روش یک وضعیت انتخابی و از پیش تعیین شده می باشد که در زمان مشخص شده توسط پزشک، مادر به بیمارستان مراجعه می کند و اقدام به انجام زایمان می نماید. در برخی مواقع مادر بعد از تلاش برای زایمان طبیعیف نمی تواند جنین را به دنیا آورد و مدت زمان زایمان طولانی می شود که ممکن است برای جنین مشکل آفرین باشد، در اینصورت می توان از زایمان سزارین استفاده نمود.
موارد الزامی انجام زایمان سزارین
- وجود بیماری های مقاربتی در مادران مانند هرپس تناسلی فعال ( تبخال تناسلی ) ، HIV ، زگیل تناسلی و …
- اگر مادر دچار تنگی لگن باشد، در سیر پیشرفت زایمان مورد بررسی قرار می گیرد. اگر با نظر پزشک مشکلی در زایمان طبیعی برای مادر باشد، زایمان سزارین صورت می گیرد.
- در درمان نازایی اگر از ivf استفاده شود، بهتر است سزارین صورت گیرد.
- وجود جفت سرراهی دلیل دیگری برای انجام زایمان سزارین می باشد.
- در مادرانی که مشکل قلبی دارند، بهترین روش انجام زایمان طبیعی است، ولی اگر مشکل فشار ریوی باشد یا در یک ماه گذشته مادر سابقه سکته قلبی داشته باشد، از سزارین استفاده می شود.
زایمان بدون درد
تجویز وریدی
در روش تجویز وریدی از داروهای مخدر مانند پتدین و یا کتامین استفاده می شود . ولی در موارد اندکی ممکن است دارو به جنین برسد و منجر به آسیب در تنفس نوزاد شود.
بی حسی اپیدورال یا اسپاینال
در این روش، از بی حسی در ناحیه نخاع کمری استفاده می شود. در روش بی حسی اسپاینال تنها یک بار از بی حسی استفاده می شود، ولی درصورت استفاده از بی حسی اپیدورال هرچند بار که نیاز باشد می توان از آن استفاده نمود.
گاهی نمی توان از روش بی حسی استفاده نمود مانند:
- پلاکت خون پایین باشد
- زمانی که فشار خون مادر پایین باشد
- اختلالات انعقادی در مادر
استشمام گاز انتونوکس
این گاز از طریق ماسک به مادر تجویز می شود. در واقع هنگامی که مادر انقباض رحمی را به حالت درد احساس می کند، ماسک بر روی صورت مادر قرار می گیرد و او نفس عمیقی می کشد. گاز وارد ریه ها و سپس وارد مغز مادر می شود و در آخر بر روی مراکز درد تأثیر می گذارد.
